Bu rehber, Çocuk Gelişim Uzmanı Melike Dürdane Gürbüz Ünalmış tarafından gözden geçirilmiştir. 
@uzm.melikegurbuz 
5 Aylık bebekler ne kadar uyur, ne kadar uyanık kalır?
Günde kaç kez emzirme veya mama ile besleme yapılmalı?
5 Aylık bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimi nasıl olur?
Bebeğiniz 5 aylık oldu! Son zamanlarda kendinizi bir antrenör gibi hissediyor olabilirsiniz. Geçtiğimiz ay boyunca bebeğinize bol bol cesaret verdiniz—muhtemelen artık desteksiz oturma denemeleri yapıyor ve kendi başına dönmeye çalışıyor. Bu becerileri denemesi için ona alan tanıyın ama devrilme ihtimaline karşı yakınında olun.
Evde dolaşırken onunla konuşmaya devam ediyor olabilirsiniz. Bu sohbetler, dil gelişimini desteklemek için harika bir yol. Ve tüm bu çabanızın en güzel karşılığı mı? Bir gün o sihirli kelimeleri duyacağınız an: “anne” ve “baba”.
Neredeyse her gün yeni bir gelişim dönüm noktasına tanık oluyorsunuz. Bebeğiniz hem motor becerilerini geliştiriyor hem de kendi benzersiz kişiliğini göstermeye başlıyor. Bu heyecan verici gelişmelerin yanında aklınızda hâlâ bazı sorular olabilir: 5 aylık bebekler neler yiyebilir? Gün içinde nasıl meşgul tutulur? Ve belki de en çok merak ettiğiniz: 5 aylık bir bebek kaçta uyumalı?
Bu rehberde, bebeğinizin 5.ayına dair merak ettiğiniz birçok konuyu daha yakından tanımanıza yardımcı olacak bilgiler ve gündelik hayatınızı kolaylaştıracak öneriler bulacaksınız. Uyku düzeninden beslenmeye, gelişimden bakım ipuçlarına kadar pek çok başlık sizi bekliyor.
5 Aylık Bebeklerde Öne Çıkan Noktalar
- Bebeğiniz artık nesne sürekliliği kavramını anlamaya başlıyor. Bu beceriyi geliştirmek için saklambaç tarzı oyunlar oynayabilir, bir nesneyi saklayıp ardından göstererek onun hâlâ orada olduğunu öğretmeye başlayabilirsiniz.
- Desteksiz oturma bu ayın en önemli gelişim hedeflerinden biri. 6. ay civarında, bebeğiniz dik oturur hâle gelebilir. Şimdiden kısa süreli denemelere başlaması oldukça normal.
- Hareket kabiliyetinin artmasıyla birlikte, evdeki güvenlik önlemlerini tamamlamanın zamanı geldi. Etrafı keşfetmeye hazır hâle gelen minikler için evinizi bebek dostu hâle getirmek büyük önem taşıyor.
5 Aylık Bebeklerde Kilo ve Boy Gelişimi
Erkek bebekler
6,20-9,00 kg / 65,70 cm
Kız bebekler
5,50-8,10 kg / 64 cm
Büyüme atakları döneminde sık emme ve huzursuzluk normaldir.
“5 aylık bir bebek kaç kilo olmalı?” diye merak ediyorsanız, ortalama değerler şöyle: 5 aylık kız bebekler genellikle 5,50-8,10 kg, erkek bebekler ise 6,20-9,00 kg civarındadır. Boy uzunluğu ortalama olarak kız bebeklerde 64 cm, erkek bebeklerde ise 65.7 cm’dir.
Elbette bu, bebeğinizin tam bu ölçülere sahip olması gerektiği anlamına gelmez. Sağlıklı bebekler genellikle kendi büyüme eğrilerini takip eder ve bu eğri doğrultusunda ilerledikleri sürece gelişimleri normal kabul edilir. Eğer bebeğiniz kendi persentil aralığında büyümeye devam ediyorsa, bu sağlıklı gelişimin en önemli göstergesidir.
Bu ay içerisinde bebeğinizin ortalama 450 ila 570 gram arasında kilo alması ve yaklaşık 2–3 cm uzaması beklenir. Ayrıca bu dönemde “5 aylık büyüme atağı” gibi bir tabir çok sık kullanılmaz. Ancak 4. ve 6. ay arasında büyüme ataklarının görüldüğü bilinir. Yani tam ortasında olduğumuz bu dönemde, eğer bebeğiniz birkaç gün boyunca daha sık besleniyor, huzursuzluk yaşıyor ve uyku düzeni değişiyorsa, büyük ihtimalle küçük bir büyüme atağı geçiriyordur.
5 Aylık Bebeklerde Gelişim Dönüm Noktaları ve Hareket Becerileri
Bu ay bebeğinizin hem bedensel hem de zihinsel olarak oldukça meşgul olduğunu fark edebilirsiniz. 5 aylık bir bebek artık birçok yeni beceri kazanıyor ve hareket kabiliyeti giderek artıyor. Peki bu ay neler beklenebilir?
- Bebeğinizin görme yetisi her geçen gün daha da keskinleşiyor. Artık birkaç metre ötedeki nesneleri fark edebilir, farklı renkleri ayırt edebilir ve gözlerini şaşı yapmadan bir nesneye odaklanabilir.
- İki elini kullanarak oyuncaklara uzanabilir, kavrayabilir ve tüm parmaklarını kullanarak bir nesneyi tutabilir.
- Bebeğiniz bu dönemde nesne devamlılığı kavramını öğrenmeye başlar. Bir nesneyi saklayıp sonra tekrar ortaya çıkararak bu becerisini destekleyebilirsiniz. Bu sayede, bir şey görünmese bile hâlâ orada olduğunu anlamaya başlar.
- Destekli şekilde oturmaya çalışıyor olabilir. 6. aya geldiğinde, desteklendiğinde kendi başına oturabilir duruma gelir. Bunu desteklemek için karın üstü zamanlarına devam edin ya da yumuşak yastıklarla kısa süreli destek sağlayarak oturma denemeleri yapmasına imkân tanıyın. Ancak uzun süre dik tutmaktan kaçının, bu onu yorabilir.
- Bazı bebekler bu dönemde dönmeye başlar ya da yanlara doğru sallanarak dönmeye hazırlanırlar. Genellikle bebekler ilk olarak 4. ayda karından sırt üstüne dönmeye başlar; ardından sırt üstünden karın üstüne dönmeleri gelir. 5 aylık bir bebeğin dönmemesi genelde endişe edilecek bir durum değildir. Ancak 6. ay doktor kontrolüne kadar dönmeye yönelik hiçbir çaba yoksa, durumu çocuk doktorunuzla paylaşmanız iyi olabilir.
- Bebeğinizin emekleme serüveni ufukta görünüyor olabilir. Genellikle bebekler 7–10 ay arasında emeklemeye başlar, ancak bazı bebekler bu aşamaya daha erken de geçebilir.
5 Aylık Bebeklerde Duyusal Gelişim
Bu ay bebeğinizin duyuları daha da keskinleşiyor ve çevresine olan ilgisi giderek artıyor. 5 aylık bir bebeğin duyusal gelişiminde göze çarpan bazı noktalar şöyle:
- Renkleri ayırt etme becerisi gelişiyor. Artık yalnızca parlak ve zıt renkleri değil, daha yumuşak pastel tonları da fark edebilir.
- Uzanabileceği mesafedeki bir oyuncağı görüp ona uzanabilir ve tutabilir.
- Bir çıngırağın sesini duyduğunda başını o yöne çevirebilir; hatta bir ses duyduğunda (örneğin sizin sesiniz) ona doğru dönmeye başlayabilir.
- Sizi dikkatle dinler ve söylediklerinizi taklit etmeye çalışabilir. Hoşuna giden sesleri tekrar tekrar çıkarmaya başlayabilir.
Sesleri tekrar etmesi, onun dil gelişiminin başladığını gösterir. Bebekle konuşmak, ses tonunuzu değiştirmek, şarkılar söylemek ve bol bol etkileşimde bulunmak bu becerilerin gelişmesine büyük katkı sağlar.
5 Aylık Bebeklerde Sağlık ve Yaygın Görülen Durumlar
Bebeğiniz dış dünyayla daha çok temas etmeye başladıysa, bazı yaygın sağlık sorunlarıyla karşılaşmanız mümkün. Bu ay özellikle bağışıklık sistemiyle ilgili dikkat etmeniz gereken bazı durumlar olabilir. İşte bilmeniz gerekenler:
Yaygın Bulaşıcı Hastalıklara Maruz Kalma
Bu dönemde bebeklerin bağışıklık sistemi hâlâ gelişim aşamasındadır. Bu nedenle soğuk algınlığı, grip, kulak enfeksiyonları, mide virüsleri (gastroenterit), el-ayak-ağız hastalığı ve RSV gibi enfeksiyonlara karşı hassas olabilirler. Bebeğiniz daha fazla dış ortama maruz kalmaya başladıysa (örneğin aile ziyaretleri, park gezileri gibi), el hijyenine dikkat etmek ve sık kullanılan yüzeyleri temiz tutmak bu hastalıkların önlenmesinde önemli rol oynar.
RSV (Respiratuvar Sinsityal Virüsü)
Bebeklerde oldukça yaygın olan bu virüs, özellikle soğuk mevsimlerde daha sık görülür ve ciddi solunum yolu problemlerine yol açabilir. Bebeğinizde huzursuzluk, az beslenme, hızlı nefes alma gibi belirtiler gözlemliyorsanız doktorunuza danışın. RSV hafif seyredebileceği gibi, zatürre gibi ciddi tablolara da yol açabilir. Eğer hamileliğiniz sırasında RSV aşısı olmadıysanız ve bebeğiniz 8 aydan küçükse, doktorunuz aşıyı bu dönemde önerebilir.
5 Aylık Bebeklere Su Verilir mi?
Bu dönemde bebeğinizin tüm sıvı ihtiyacı anne sütü ya da formül mama ile karşılanır. 6. aydan önce su verilmesi genellikle önerilmez. Ek gıdaya geçişle birlikte suya başlanabilir; ancak bu geçişi doktorunuzla birlikte planlamanız en doğrusu olacaktır.
Doktor Kontrolü ve Aşılar
6.ay kontrolü yaklaşıyor. Bu muayenede bebeğinizin fiziksel ve gelişimsel değerlendirmeleri yapılacak ve şu aşıların üçüncü dozları uygulanacaktır: Rotavirüs, DTaP, Hib, PCV, IPV ve HBV. Ayrıca grip aşısı da bu dönemde yapılabilir. Yurt dışına seyahat planlıyorsanız, MMR (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) aşısı için doktorunuza danışmanızda fayda var.
5 Aylık Bebeklerde Beslenme Düzeni Nasıl Olmalı?
5 aylık bir bebeğin beslenmesi, önceki aylara göre biraz daha karmaşık hale gelmiş olabilir. Emzirme artık hem emzirme hem de süt sağma şeklinde devam ediyor olabilir; biberonla beslenme ise yer yer mama ve ek gıda kombinasyonlarına evrilmiş olabilir.
5 Aylık Bebek Ne Kadar Yemeli?
5 aylık bebekler genellikle her 3 ila 4 saatte bir beslenir. Bazı bebekler günde iki kez katı gıdayla tanışmış olabilir. İşte farklı beslenme şekillerine göre ortalama miktarlar:
- Anne sütüyle beslenme: Bebeğinizi her 3–4 saatte bir emzirmeniz önerilir. Ancak her emzirilen bebek farklıdır. Önemli olan bebeğin tok görünmesi, memelerinizin yumuşamış olması ve bebeğinizin düzenli kilo almasıdır.
- Mama ile beslenme: 5 aylık bebeklerin çoğu bu dönemde her öğünde yaklaşık 120–180 ml (4–6 oz) mama içer. Genellikle bu, günde 4 ila 6 beslenme anlamına gelir.
- Anne sütü sağarak besleyen ebeveynler: 5 aylık bebekler günde yaklaşık 750 ml (25 oz) anne sütüne ihtiyaç duyar. Bu miktarı gün içindeki öğün sayısına bölebilirsiniz. Örneğin, bebeğinizi günde 8 kez besliyorsanız, her öğün için yaklaşık 90–100 ml anne sütü verebilirsiniz. Ancak her bebeğin ihtiyacı farklı olabilir.
Bebeğinizin yeterli süt alıp almadığını anlamak için bez sayısını takip edebilirsiniz. Günde en az 5 dolu bez, yeterli sıvı ve besin aldığının bir göstergesidir.
5 Aylık Bebekler Neler Yiyebilir?
5 aylık bebeklerin temel besin kaynağı hâlâ anne sütü, mama veya her ikisinin kombinasyonudur. Ancak bazı bebekler bu dönemde, kahvaltı sırasında sizi dikkatle izliyor ve hatta yemeğinize uzanıyor olabilir. Eğer baş ve boyun kontrolü iyiyse, bu bebeğinizin katı gıdaya geçiş için hazır olabileceğinin bir işareti olabilir.
Bu dönem, bebeğinizin katı gıdalarla tanışmaya başlayabileceği heyecan verici bir zaman olabilir. Eğer siz ve çocuk doktorunuz bu geçiş için hazır olduğunuza karar verdiyseniz, yavaş ilerlemeniz ve bebeğinizin sinyallerini takip etmeniz önemlidir.
İlk adımda anne sütü veya mama ile başlayıp, ardından tek bileşenli bir katı gıdadan (örneğin ezilmiş muz ya da avokado) bir ya da iki küçük çay kaşığı kadar vererek başlayabilirsiniz. Sonrasında tekrar anne sütü veya mama ile tamamlayabilirsiniz. Bu aşamadaki amaç, bebeğin yeni tatlara ve dokulara alışmasını sağlamaktır.
5 Aylık Bebeklerde Uyku Düzeni ve Gece Uyanmaları
Bu bölüm, Uyku Eğitmeni Rabia Gürbüz’ün uzman katkısıyla hazırlanmıştır. @uykukuzusu 
Hâlâ geceleri sık uyanıyor musunuz? Endişelenmeyin, bu yaşta hâlâ çok yaygın bir durum. Neyse ki, hem sizin hem de bebeğinizin daha kaliteli uyuyabilmesi için bazı çözümler var.
5 Aylık Bebeklerde Uyku Süresi Ne Olmalı?
5 aylık bebekler genellikle günde toplamda yaklaşık 15 saat uyurlar. Bu sürenin 11 saat kadarı gece uykusundan oluşur (bazı bebekler gece boyunca uyanabilir, bazıları ise kesintisiz uyuyabilir) ve gündüzleri genellikle 2 veya 3 kısa uyku yaparak yaklaşık 3-4 saatlik gündüz uykusu alırlar.
Uzmanlar bu dönemde bebeği gece uykusuna saat 19:30–20:00 civarında yatırmayı öneriyor. Elbette bu zamanlama her aileye göre değişebilir. Ancak erken bir yatma saati, genellikle daha uzun ve kaliteli gece uykularını destekleyebilir. Son gündüz uykusunun ise ideal olarak saat 17:30’dan önce bitmesi önerilir.
Eğer bebeğiniz uyumakta zorlanıyorsa, bunun birçok nedeni olabilir. En yaygın olanlardan biri uyku gerilemesi dönemidir. 5. ayda görülen uyku gerilemesi oldukça yaygındır çünkü bu dönemde bebeklerin uyku döngüleri biyolojik olarak değişir ve artık daha hafif uykulara geçmeye başlarlar. Aynı zamanda hızlı bir fiziksel ve bilişsel gelişim sürecindedirler ve beyinleri daha aktif hale gelmiştir.
Yatmadan önce sakinleştirici bir uyku rutini oluşturmak, bebeğin daha iyi uyumasına yardımcı olabilir.
5 Aylık Bebeklerde Günlük Rutin ve Örnek Uyku Programı
5 aylık bebekler artık daha az gündüz uykusu uyumaya başlar ve geceleri daha erken yatabilir.
Her bebek farklıdır ve esnek bir yaklaşım en iyisidir.
Günlük uyku düzenini daha iyi anlamak adına, Uyku Eğitmeni Rabia Gürbüz’ün uzman katkısıyla hazırlanmış örnek bir programı aşağıda bulabilirsiniz:
5 Aylık Bebekler İçin Oyun ve Etkinlik Önerileri
5 aylık bebeğiniz her geçen gün büyüyüp gelişirken, aklınıza şu soru gelebilir: “Bebeğimi nasıl meşgul edebilirim?” İşte bu dönemde bebeğinizi hem eğlendirecek hem de gelişimini destekleyecek bazı keyifli ve faydalı etkinlik önerileri:
- Açık hava yürüyüşleri yapın: Görme yetisi gelişen bebeğiniz artık doğadaki detayları daha net fark edebilir—örneğin ağaçlar, kuşlar veya hareket eden bulutlar. Bu tarz yürüyüşler bebeğinizin duyularını uyarırken, size de temiz hava ve ortam değişikliği sağlar.
- Bebeği yere bırakın ve keşfetmesine izin verin: Sırt üstü ya da karın üstü pozisyonda yerde zaman geçirmek, bebeğin vücut kaslarını güçlendirmesi ve çevreyi keşfetmesi için harika bir fırsattır. Elbette oyun alanının güvenli olduğundan emin olun.
- Müzik açın: İşitme yetisi gelişmekte olan bebeğiniz, farklı türlerde müzikleri dinlemekten keyif alacaktır. Ona şarkılar söyleyin, birlikte dans edin ve bu anları eğlenceli hale getirin.
- Bebeğe kitap okuyun: Kitap okumaya devam edin. Bu alışkanlık erken dil becerilerinin gelişmesine katkı sağlar ve bebeğinizle aranızdaki bağı güçlendirir.
5 Aylık Bebeği Olan Ebeveynler İçin İpuçları
Bebeğiniz her geçen gün daha aktif ve meraklı hale gelirken, sizin için de tempo artıyor olabilir. Bu süreçte hem kendinize hem de bebeğinize iyi bakmanıza yardımcı olacak bazı öneriler:
Doğum Sonrası İyileşme İpuçları
- Kendinize iyi bakın: Doğumdan sonra toparlanmış olsanız da hâlâ yorgun veya bitkin hissedebilirsiniz. Besleyici gıdalar tüketin, hareket etmeye özen gösterin ve fırsat buldukça dinlenin. Bebeğiniz uyuduğunda siz de dinlenin ya da enerjiniz varsa yürüyüşe çıkın. Eşinizden bebeğe kısa bir süre bakmasını rica ederek kendinize zaman ayırın.
- Enerji verici atıştırmalıklar tercih edin: Yüksek şekerli veya kafeinli atıştırmalıklar cazip gelebilir, ancak bunların etkisi kısa sürelidir. Bunun yerine protein, lif ve kompleks karbonhidrat içeren gıdalar daha uzun süreli enerji sağlar. Örneğin birkaç haşlanmış yumurta veya yoğurtlu bir meyve karışımı gibi sağlıklı alternatifleri tercih edebilirsiniz. Ve bol su içmeyi unutmayın, çünkü susuzluk yorgunluğa neden olabilir.
- Zihinsel sağlığınızı ihmal etmeyin: Uykusuzluk, sorumluluklar ve değişen rutinler ruh halinizi etkileyebilir. Kaygı, stres ya da doğum sonrası depresyon belirtileri yaşıyorsanız bir uzmandan destek almaktan çekinmeyin. İhtiyaç duyduğunuzda sadece konuşmak bile size iyi gelebilir.
5 Aylık Bebek Bakım Önerileri
- Banyo güvenliğine dikkat edin: Bebeklerin yalnızca birkaç santimlik suyla bile tehlike yaşayabileceğini unutmayın. Banyo öncesi tüm malzemeleri hazırlayın, suyun sıcaklığının 32–37 °C arasında olduğundan emin olun asla bebeği banyoda yalnız bırakmayın.
- Ev güvenliğini artırın: Bebeğiniz hareketlenmeye başladı, çocuk koruma önlemlerini tamamlamanın zamanı geldi. Merdivenlere güvenlik kapıları, camlara pencere kilitleri yerleştirin, ağır mobilyaları sabitleyin ve sivri köşeleri yumuşak koruyucularla kaplayın. Boğulma riski taşıyan küçük nesneleri ortadan kaldırmayı unutmayın.
- Güvenli uyku alışkanlıklarını sürdürün: Bebeğiniz bebek arabasında ya da salıncakta uyuyakalmış olabilir, ancak mümkünse onu yatağına nazikçe taşıyın. Çünkü salıncak ya da puset gibi alanlarda uyku; hava yolu tıkanıklığı, başta düzleşme ve hatta daha ciddi risklerle ilişkilendirilmektedir.
Bu Ay Unutmayın!
- 6. ay doktor kontrolü için randevunuzu şimdiden alın.
- Bebeğinizin 5. ay dönüm fotoğrafını çekmeyi unutmayın.
- Evinizdeki boğulma riski taşıyan küçük nesneleri temizleyin.
Bebekler göz açıp kapayıncaya kadar büyüyor. Bebeğiniz her gün yeni bir dönüm noktasına ulaşıyor ve karakteri daha da belirginleşiyor. Bir bakmışsınız, karşınızda neşeli bir 6 aylık var! Zaman gerçekten nasıl da hızlı geçiyor, değil mi?
