Köklenme refleksi, bebeklerin doğuştan sahip olduğu yenidoğan reflekslerinden biridir—ve özellikle hayatın ilk aylarında oldukça önemli bir görev üstlenir.
Evet, yenidoğanlar kendi başlarına çok şey yapamazlar. Ancak doğduklarında, büyümelerini destekleyen ve hayatta kalmalarına yardımcı olan bazı içgüdüsel reflekslerle donatılmışlardır. Moro refleksi, emme refleksi ve palmar kavrama refleksi belki daha önce duyduğunuz bazı örnekler olabilir. Bunlarla birlikte, bebekler aynı zamanda köklenme refleksiyle de doğar. Bu refleks, özellikle ilk aylarında beslenmelerine yardımcı olması açısından büyük bir rol oynar.
Bu yazıda köklenme (rooting) refleksinin ne olduğunu, ne zaman başladığını ve bebeğinizin gelişimine nasıl katkı sağladığını birlikte inceleyeceğiz.
Köklenme (Rooting) Refleksi Nedir?
Köklenme refleksi, bebeklerin doğar doğmaz gösterdiği doğal tepkilerden biridir ve genellikle bir açlık sinyali olarak kabul edilir. Bu refleks sayesinde bebekler, içgüdüsel olarak anne memesini ya da biberon ucunu bulup beslenmeye başlayabilir.
Temel olarak bu refleks, bebeğin ağız çevresine ya da yanağına hafifçe dokunulduğunda ortaya çıkar. Eğer bebeğinizin yanağını ya da ağız kenarını okşarsanız, başını o yöne çevirip ağzını açtığını görebilirsiniz. Bu, onun içgüdüsel olarak emmeye hazırlanma şeklidir.
Dokunsal uyaranlar köklenme refleksini tetiklemenin en güçlü yollarından biridir. Ancak yalnızca dokunmak değil; süt kokusu almak ya da açlık hissetmek de bu refleksi tetikleyebilir. Emziren ebeveynler için, bebeğin bu hareketi gördüğü anda memeye tutulması önerilir. Eğer biberonla besleniyorsa, bu sinyaller bebeğin beslenmeye hazır olduğunun habercisidir.
Köklenme Refleksi ile Emme Refleksi Arasındaki Fark
Köklenme refleksi ve emme refleksi, bebeklerin beslenmesine yardımcı olan iki temel yenidoğan refleksidir. Bu iki refleks birbiriyle yakından ilişkilidir ama görevleri farklıdır:
- Köklenme refleksi, bebeğin memeyi veya biberon ucunu bulmasına yardımcı olur. Ağız kenarına ya da yanağına dokunulduğunda başını o yöne çevirip ağzını açar. Yani bu refleks, beslenme için doğru konumu bulmayı sağlar.
- Emme refleksi ise, bebek meme başı ya da biberon ucu gibi bir nesneyi ağzına aldığında devreye girer. Damak kısmına temas eden uyarana karşılık olarak bebeğin emme hareketi yapmasını sağlar.
Köklenme Refleksi Ne Zaman Gelişir?
Zamanında doğan tüm bebekler, doğduklarında köklenme refleksiyle birlikte dünyaya gelir. Hatta bu refleks, bebek daha anne karnındayken gelişmeye başlar. Genellikle gebeliğin 28. ile 30. haftaları arasında oluşur.
Köklenme Refleksi Ne Zaman Kaybolur?
Bebeklerde köklenme refleksi, doğumdan sonraki ilk birkaç ay içinde gözlemlenmeye devam eder. Peki ne zaman kaybolur? Uzmanlara ve Amerikan Pediatri Akademisi’ne göre, köklenme refleksi genellikle 4. aydan sonra yavaş yavaş kaybolur.